Przyczyny biegunek u cieląt
Biegunka u cieląt może mieć różnorodne podłoże, zarówno zakaźne, jak i niezakaźne. Do najczęstszych przyczyn należą:
· Infekcje wirusowe – rotawirusy i koronawirusy są głównymi patogenami odpowiedzialnymi za biegunki wirusowe,
· Infekcje bakteryjne – wywołują bakterie takie jak Escherichia coli, Salmonella czy Clostridium perfringens,
· Zakażenia pierwotniakowe – pierwotniaki, np. Cryptosporidium parvum,
· Błędy żywieniowe – zbyt szybka zmiana diety, podawanie zimnego mleka lub niewłaściwej jakości preparatów mlekozastępczych mogą prowadzić do biegunki,
· Niewłaściwe warunki środowiskowe – brak higieny, stres, zbyt duże zagęszczenie zwierząt oraz niewystarczająca ilość siary po urodzeniu zwiększają ryzyko wystąpienia biegunek.
Straty ekonomiczne związane z biegunkami u cieląt
Osłabione cielęta po przebytej chorobie mogą gorzej się rozwijać i wolniej przyrastać, a w konsekwencji przynosić straty ekonomiczne, jako przyszłe krowy produkujące mniej mleka. Początkowe stadia rozwoju młodego organizmu mają fundamentalne znaczenie, a osłabione zwierzęta zazwyczaj nie będą w stanie dorównać produkcyjnością i zdrowotnością osobnikom, które nie doświadczyły w pierwszych tygodniach życia trudnej choroby.
Według badań, przebyta biegunka w okresie cielęcym wpływa na spadek produkcji w pierwszej laktacji aż o ok. 344 kg (Svensson i in., 2008). Dodatkowo, leczenie antybiotykiem może wpłynąć na obniżenie produkcji o 493 kg (Soberon i in., 2012). Konieczność zastosowania leków i elektrolitów to także stosunkowo wysoki, dodatkowy koszt przy odchowie cieląt.
Przebieg biegunki u cieląt
Objawy biegunki mogą się różnić w zależności od przyczyny. Najczęściej początki biegunki można rozpoznać po utracie apetytu i apatii. Odmowa wypicia mleka jest pierwszym sygnałem dla hodowcy, który informuje o możliwości nadchodzącej choroby. Im szybsza reakcja hodowcy na początkowym etapie, tym wyższa szansa na łagodny i krótki przebieg biegunki.
Kolejnym widocznym już sygnałem jest wodnisty lub śluzowaty stolec, dodatkowo możliwa gorączka. Na tym etapie konieczna jest niezwłoczna interwencja. Cielęta mogą szybko się odwodnić, co rozpoznać można po zapadniętych oczach i suchej, twardej skórze. W zależności od przyczyny wystąpienia biegunki, kał będzie różnił się konsystencją i kolorem, może pojawić się również dodatek krwi. Prawidłowe rozpoznanie jest kluczowe do odpowiedniej reakcji i szybkiego wdrożenia skutecznego leczenia.
W ciężkich lub nieleczonych przypadkach, biegunka u cieląt może skończyć się wstrząsem i śmiercią.
Leczenie biegunek u cieląt
Podstawowym celem leczenia biegunki u cieląt jest zapobieganie odwodnieniu oraz eliminacja przyczyny choroby. Z tego względu, w każdym przypadku, niezależnie od podłoża biegunki należy odpowiednio nawadniać cielę. W tym celu należy podawać elektrolity doustne w postaci bolusów, past, płynnych lub w postaci proszku do wymieszania z wodą, aby uzupełnić utracone płyny. Warto zastosować dodatkowo adsorbenty takie jak węgiel aktywny, które pomogą zahamować biegunkę.
W przypadku ostrej biegunki wywołanej infekcją bakteryjną, skuteczna może okazać się antybiotykoterapia, jednak powinna być poprzedzona konsultacją z lekarzem weterynarii. Jeżeli jest taka możliwość, to warto odizolować chore cielę, aby zapobiec rozprzestrzenianiu się infekcji w stadzie.
Profilaktyka biegunek u cieląt
Najlepszym sposobem walki z biegunkami jest zapobieganie ich wystąpieniu:
· Podawanie wysokiej jakości siary – wystarczającej jakości siara wynosi minimum 22% w skali Brix, podana do 2 godzin po porodzie,
· Higiena w oborze – regularne czyszczenie boksów, dezynfekcja sprzętu i minimalizacja kontaktu z chorymi zwierzętami,
· Odpowiednia dieta – stopniowe wprowadzanie zmian w żywieniu oraz unikanie podawania zimnego mleka,
· Szczepienia – niektóre szczepionki mogą zmniejszyć ryzyko infekcji wirusowych i bakteryjnych,
· Kontrola stresu – minimalizacja stresorów, takich jak przegrupowania zwierząt czy zmiany warunków środowiskowych.
Rozwiązania na biegunki u cieląt
JOSERA VitalTrunk to specjalistyczny produkt, który ma szerokie zastosowanie. Może być wykorzystywany jako tymczasowe pójło dla cieląt w celu uzupełnienia niedoboru elektrolitów powstałego na skutek dużego odwodnienia przy biegunkach. Ze względu na bogaty skład, może posłużyć również jako uzupełnienie mleka pełnego dla cieląt w witaminy i mikroelementy, aby wzmocnić odporność cielęcia i ograniczyć ryzyko wystąpienia biegunki.
JOSERA CuraVit jest uzupełniającą mieszanką paszową, która hamuje i skraca przebieg biegunki. Zawarte w nim składniki włókniste (wytłoki, mączka chleba świętojańskiego, łupiny nasion babki płesznik), zmniejszają utratę płynów, dzięki wysokiej zdolności wiązania wody. Poprzez zrównoważenie gospodarki elektrolitowej organizmu, JOSERA Curavit zapobiega zakwaszaniu krwi. Ponadto cielętom dostarczana jest szybko dostępna energia, która wspomaga regenerację. Produkt świetnie się rozpuszcza, można go więc stosować jako dodatek do preparatu mlekozastępczego lub jako pójło z wodą.
Zapobiegaj biegunkom u cieląt!
Biegunki u cieląt to poważny problem, który może prowadzić do dużych strat w hodowli bydła. Kluczową rolę odgrywa szybkie rozpoznanie objawów oraz wdrożenie odpowiedniego leczenia i działań profilaktycznych. Stosowanie odpowiednich praktyk zarządzania zdrowiem cieląt pozwala na ograniczenie zachorowań i zapewnienie zdrowego rozwoju młodych zwierząt.
